Terugkeer van kanker in de blaas voorkomen
Het Elfstedenzwemtocht-onderzoek van Joost Boormans
Als uroloog in het Erasmus MC is dr. Joost Boormans gespecialiseerd in het behandelen van tumoren in de urinewegen. Al blijft het in zijn geval niet alleen bij behandelen: “Ik probeer ook tijd te besteden aan wetenschappelijk onderzoek om de behandelingen te verbeteren”. De combinatie van patiëntenzorg en onderzoek zorgt voor een volle agenda. “Het is een spanningsveld. Kijk, de patiënt gaat altijd voor. Maar ik probeer mijn onderzoekstijd wel te beschermen. Want door mijn werk als dokter én wetenschapper weet ik goed wat de behoeftes zijn. Zowel bij de patiënt als aan de researchkant.”
Terugkeer blaaskanker
In dit project focust Boormans zich op patiënten met een tumor in de binnenste bekleding van de nier & urineleider. “Wanneer we bij deze patiënten de tumor wegsnijden door de nier en urineleider te verwijderen, zien we dat bij de helft de tumor 2 jaar later terugkeert in de blaas. Hoe dat precies komt, weten we niet. We denken dat er kankercellen loslaten uit het bovenste deel van de urinewegen en zich nestelen in de blaas.”
Blaasspoeling aandurven
Hier is een oplossing voor, maar die heeft een nadeel. “Een blaasspoeling met chemo ná de operatie verlaagt de kans op terugkeer van de tumor flink. Alleen zie ik in de praktijk dat veel collega’s de spoeling niet aandurven. Na het verwijderen van de urineleider zit er namelijk een wond op de blaas. Dat kan problemen geven als er bij de spoeling per ongeluk chemo buiten de blaas lekt. De blaas kan zo’n spoeling prima aan, maar omliggende organen niet, waardoor de patiënt klachten krijgt.”
Oplossing: vooraf spoelen
Boormans zette een enquête uit onder collega-urologen. Daaruit bleek dat slechts 15-20% de blaasspoeling daadwerkelijk uitvoert. “Er is dus sprake van onderbehandeling. Daarop dachten wij: Wat nou als we die spoeling voorafgaand aan de operatie doen? Dan pakken we de rondzwemmende tumorcellen in de blaas én de blaas is op dat moment nog intact. Dat is een stuk veiliger.”
Exact dat is wat Boormans en collega’s in dit project bij 170 patiënten gaan uitvoeren. “Verspreid over 15 verschillende centra in Nederland. Na de ingreep volgen we de patiënten nog 2 jaar. Eind 2021 is de studie klaar en hoop ik dat we hebben aangetoond dat de methode van vooraf spoelen veilig is én de kans op terugkeer van de ziekte verlaagt. Omdat het argument tégen een blaasspoeling dan wegvalt, verwacht ik bovendien dat het snel navolging krijgt en in de behandelrichtlijnen wordt opgenomen.”
Dr. Joost Boormans legt zijn project nog eens uit in deze video:
