Evaluatie van een verkort MRI protocol voor screening op leverkanker bij hoog risico patiënten

lopend
Beschikbaar voor gerichte giften

Onderzoekssamenvatting

Het hepatocellulair carcinoom (HCC, primair leverkanker) is een gevreesde complicatie van virale hepatitis en cirrose met jaarlijks ongeveer 500 doden. Het is van belang om HCC in een vroeg stadium te ontdekken, daartoe  Worden patiënten met hepatitis en cirrose worden elke 6 maanden gescreend op HCC middels een  echo onderzoek van de lever [10 https://www.oncoline.nl/hepatocellulair-carcinoom]. Een onderzoek  van onze eigen patiënten populatie met HCC heeft evenwel uitgewezen dat voor het aantonen van HCC de resultaten van echo duidelijk inferieur zijn aan die van MRI. Dit wordt nader toegelicht in het hoofdstuk "Preliminary Results of Own Research".

Onderzoeksrichting / voorgestelde oplossing
In het kader van bovenstaande achten wij het noodzakelijk om de toepassing  van MRI bij screening op HCC in hoog- risico patiënten te onderzoeken.

Naar onze mening zou een MRI screening protocol moeten voldoen aan de volgende  voorwaarden:

  • Hoog sensitief voor detectie van vroeg HCC. 
  • Niet invasief.
  • Duur maximaal 15 minuten.
  • Kosten- effectief op termijn.

Op basis van onze inzichten hebben wij een verkorte MRI protocol gemaakt (short MRI screening, SMS protocol) welke is afgeleid van het bestaande uitgebreide klinische MRI lever protocol (full MRI) voor diagnose van HCC. Het SMS protocol voldoet aan onze bovenstaande voorwaarden voor een screening protocol. Middels eigen onderzoek hebben we kunnen aantonen dat het SMS protocol een adequate screening protocol kan zijn voor detectie van vroeg HCC. De volgende stap is bewijzen dat SMS voldoet in de praktijk en ook kosten effectief is bij vergelijking met de huidige standaard (echo).

Relevantie (hoe draagt het bij aan de missie van KWF?)

Hoewel de initiële kosten voor het SMS protocol iets hoger zijn dan voor een echo onderzoek, richt de kosteneffectiviteit zich op termijn op het goed kunnen behandelen van het tijdig ontdekte HCC met een zeer reële genezingskans. Dit betekent een grote winst voor de patiënt en zijn/haar naaste omgeving. Daarnaast zijn wij van mening dat het SMS protocol potentieel kosteneffectief is in de zorg en daarmee een maatschappelijk belang dient.

Onderzoek vragen

      1. Evalueren van het SMS protocol bij hoog- risico patiënten van meerdere centra (zowel academisch als niet-academisch) in een prospectieve studie.
      2. Evalueren of het SMS protocol kosten-effectief is..

We gaan uit van de volgende hypotheses:
- Met SMS wordt HCC in een eerder stadium ontdekt dan met echo screening.
- SMS is kosten- effectief.

Onderzoeksopzet
Er is een begin gemaakt met het analyseren van patiënten data van het Erasmus MC. De voorlopige resultaten laten zien dat alle HCC gevallen door het SMS protocol werden opgespoord en als verdachte laesies werden aangemerkt. Het belang van SMS is het tijdig ontdekken van focale afwijkingen (laesies) in de lever die verdacht zijn voor vroeg HCC, waarna een full MRI protocol volgt voor de eind-diagnose. Dit is conform de huidige klinische praktijk waarbij de eind- diagnose van  HCC gebaseerd wordt op full MRI protocol met beoordeling door een ervaren radioloog.

Ons plan is om bij huidige surveillance patiënten het SMS protocol (interventie) te vergelijken met de huidige standaard van 6-maandelijkse echo screening (controle groep). Het betreft samen 470 patiënten met 1175 screening momenten over een studieperiode van 4 jaar.

Punten die geëvalueerd moeten worden zijn: 
•       Consistente kwaliteit van SMS.
•       Hoe vaak wordt vroeg HCC ontdekt met het SMS protocol en hoe vaak met echo.
•       Hoe vaak moet aanvullende full MRI worden verricht om onzekere bevindingen met SMS protocol en/of echo nader te evalueren.

Verwachte uitkomsten
We verwachten dat het SMS protocol betere resultaten laat zien dan echo en de nieuwe standaard wordt  voor screening op HCC. Er zijn bovendien indicaties dat andere internationale expertise centra geloven in dit concept; zie “Summary of the literature”. We verwachten dat SMS minstens tweemaal zoveel (kleine) HCC’s zal ontdekken dan echo. De tijdig ontdekte HCC’s zullen veelal adequaat lokaal behandeld worden met relatief weinig belastende (voor de patiënt) behandel technieken, met als gevolg verbeterde overlevingskansen. Het SMS protocol biedt ook een betere mogelijkheid om te vergelijken met het vorige SMS onderzoek, omdat SMS steeds weer op dezelfde geprotocolleerde manier wordt uitgevoerd en de hele lever (incluis bovenbuik) wordt afgebeeld. Bij het echo onderzoek is de kwaliteit van de echo-uitvoering in hoge mate afhankelijk van de ervaring van de echografist en de vastgelegde echo-afbeeldingen zijn vaak niet goed te correleren met voorgaande echo-afbeeldingen. In een surveillance programma is een goede vergelijking met beelden van de vorige screening belangrijk om het ontstaan van nieuwe kleine HCC’s tijdig te herkennen. Het SMS protocol biedt de mogelijkheid voor een goede één-op-één vergelijking met SMS beelden van de vorige screening. Patiënten participatie en - tevredenheid is een belangrijk onderdeel van ons project. Door de patiënt goed te informeren en te betrekken bij het SMS project verwachten wij dat deelname en vertrouwen in het surveillance programma zal groeien. We verwachten dat het SMS project de gehele zorgketen van risico patiënten opsporen, patiënten educatie en participatie aan het surveillance programma, tijdig ontdekken en behandelen van HCC, zal verbeteren.

Omschrijving van de stappen die nodig zijn om het resultaat te implementeren.
De leden van onze project groep en medewerkers aan dit project zijn actief betrokken in diverse landelijke vak verenigen z.a. Nederlandse Lever Patiënten Vereniging (NLV), Nederlandse Vereniging voor Hepatologie (NVH), the Dutch Hepatocellular Carcinoma & Cholangiocarcinoma Group (DHCG), Nederlandse Vereniging voor Radiologie (NVvR). De resultaten zullen gecommuniceerd worden naar alle belanghebbenden en geïnteresseerden via patiënten- en vak verenigingen. In Nederland zijn dit vooral de NLV, NHV, DHCG, en de NVvR.
Dit project mag rekenen op hun steun (zie bijgevoegde referentie brieven). De mede-onderzoekers bij dit project voorstel bekleden belangrijke functies binnen hun respectievelijke vakverenigingen wat hiertoe bevorderend zal werken. Daarnaast zullen de resultaten worden gepubliceerd op de publieke websites van de deelnemende centra en in veel  gelezen vakliteratuur en wetenschappelijke tijdschriften. We verwachten dat de resultaten zullen leiden tot herziening van de nationale en internationale richtlijnen op het gebied van HCC surveillance. Dit zal ertoe leiden dat de ziektekosten verzekering overtuigd en bereid zal zijn om SMS te vergoeden tegen een aangepaste tarief in vergelijking met het (hoge) tarief voor full MRI lever protocol.