FOLFIRINOX chemotherapie voor of na operatie bij verwijderbare alvleesklierkanker: de PREOPANC-3 studie.

Achtergrond en probleemstelling

Een operatie gevolgd door 12 kuren FOLFIRINOX chemotherapie is de standaard behandeling voor patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker in Nederland.(2) FOLFIRINOX is een combinatie van drie soorten chemotherapie: 5-fluorouracil met folinezuur, irinotecan en oxaliplatine. Een pas gepubliceerde gerandomiseerde studie liet zien dat de overleving veel beter was als patiënten FOLFIRINOX in plaats van gemcitabine kregen na het verwijderen van de tumor.(9, 23)

Na de operatie krijgt echter de helft van de patiënten geen chemotherapie door complicaties na de operatie, achteruitgang van de conditie, of vroege terugkeer van de kanker.(10-13) Chemotherapie voor de operatie kan kleine onzichtbare uitzaaiingen vroeg behandelen, patiënten met een snel verspreidende kanker een zinloze operatie besparen en de kans op een complete verwijdering van de kanker vergroten.

Verschillende gerandomiseerde studies hebben laten zien dat de overleving beter is met chemotherapie voor de operatie dan met eerst opereren en daarna chemotherapie. Echter, in deze studies is gebruik gemaakt van gemcitabine als chemotherapie en niet van FOLFIRINOX. De belangrijkste vraag is nu of de overleving beter is met FOLFIRINOX chemotherapie na de operatie (de huidige standaard behandeling) of met FOLFIRINOX chemotherapie voor de operatie.

Sommige experts zijn overtuigd dat patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker het best eerst een operatie kunnen krijgen en daarna pas FOLFIRINOX. De overleving na operatie met FOLFIRINOX na de operatie is namelijk goed. Echter, in de praktijk herstelt maar de helft van de patiënten voldoende om na de operatie nog chemotherapie te krijgen. Andere experts zijn daarom overtuigd dat patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker het best eerst FOLFIRINOX kunnen krijgen en daarna pas een operatie.

Voorgestelde oplossing

In de studie wordt onderzocht of het geven van FOLFIRINOX chemotherapie voor de operatie de overleving verbetert ten op zicht van het geven van FOLFIRINOX chemotherapie na de operatie.

Relevantie

Met een 5-jaars overleving van minder dan 5% heeft alvleesklierkanker de slechtste overleving van alle kankersoorten in Nederland. Bovendien is het de enige kankersoort waarbij de overleving de afgelopen decennia niet of nauwelijks is verbeterd.(24) Zelfs bij patiënten die volgens de CT-scan een operatie kunnen ondergaan is de helft na 14 maanden overleden.(5)

Onderzoeksvraag

De hoofdvraag van dit onderzoek is of de overleving van patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker verbetert wanneer de FOLFIRINOX chemotherapie voor de operatie wordt gestart in plaats van na de operatie.

Onderzoeksopzet

De studie is een gerandomiseerde studie waarbij het toeval bepaald of patiënten 8 kuren FOLFIRINOX voor de operatie en nog 4 kuren erna krijgen (Arm 1), of direct een operatie krijgen en 12 kuren FOLFIRINOX daarna (Arm 2). Het onderzoek wordt uitgevoerd in alle ziekenhuizen in Nederland die alvleesklier operaties uitvoeren.

Verwachte uitkomsten

We verwachten dat behandeling met FOLFIRINOX voor de operatie de overleving zal verbeteren voor patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker. Met FOLFIRINOX chemotherapie voor de operatie krijgen alle patiënten chemotherapie vergeleken met maar de helft in de huidige situatie. Anderzijds zijn de resultaten van FOLFIRINOX chemotherapie na de operatie ook goed. We willen de PREOPANC-3 studie doen omdat we niet weten welke behandeling beter is.

Implementatie

Om de resultaten van de studie zo wijd mogelijk te verspreiden en de kans op implementatie te vergroten zullen de resultaten worden beschreven in wetenschappelijke artikelen, gepresenteerd worden op (inter)nationale congressen en worden besproken in expert meetings. Omdat alle ziekenhuizen die patiënten met alvleesklierkanker opereren deelnemen aan deze studie is implementatie gewaarborgd.

De resultaten van de studie zullen worden verwerkt in de Nederlandse richtlijn voor patiënten met verwijderbare alvleesklierkanker.