Langwerkende sstr2-antagonisten en Pretargeted Alpha Therapy: een super-combinatie voor een veiligere en efficiëntere behandeling van neuro-endocriene tumoren

Radionucliden zijn veelbelovende moleculen in de behandeling van kanker. Maar vanwege bijwerkingen op gezond weefsel is het niet altijd mogelijk om een voldoende hoge dosis toe te dienen. Het doel van dit onderzoek is een effectievere behandeling van neuro-endocriene tumoren met radionucliden mogelijk maken.

Waarom is dit onderzoek nodig?

Een veelbelovende ontwikkeling in de behandeling van neuro-endocriene tumoren is de opmars van PRRT: Peptide Receptor Radionuclide Therapie. Door het toedienen van het radioactief eiwit Lutetium-177-Octreotaat bij de patiënt is het mogelijk om tumoren met precisie te behandelen. Dit eiwit bindt aan een antenne op de kankercellen en dringt vervolgens de cellen binnen. Daar veroorzaakt het eiwit dermate veel DNA-schade dat deze cellen doodgaan.

Met deze methode zijn goede resultaten geboekt, o.a. in het PRRT-behandelcentrum in Rotterdam: bij behandelde patiënten duurt het langer totdat de tumor weer groeit, en er zijn patiënten die tot jaren langer leven. Zie ook www.prrt.nl/prrt-en-net/resultaat/

Toch is de behandeling (en het onderzoek ernaar) nog niet af: ondanks initieel succes keert de tumor vaak later toch weer terug. Bovendien is het in de praktijk lastig om een voldoende hoge dosis van dit radioactieve eiwit te gebruiken, omdat dat voor teveel bijwerkingen in het gezonde weefsel zou zorgen. Daarom willen de onderzoekers in dit project werken aan een effectievere variant van PRRT. 

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

De groep onderzoekers die dit project uit gaat voeren heeft een grote expertise in het werken met en aan PRRT. In dit project willen ze nieuwe moleculen (JR11) testen die op eenzelfde wijze kankercellen doden, maar effectiever. 

Van het molecuul JR11 is bekend dat het na toediening lang in de tumor achterblijft, maar snel uit gezonde organen verdwijnt. De onderzoekers hebben bedacht om een soort tweetrapsraket van de behandeling te maken: eerst dienen ze het molecuul in een niet-radioactieve vorm toe. Na verloop van tijd, als het molecuul nog wél in de tumor zit maar niét in het gezonde weefsel, dienen ze de radioactieve stof toe die heel specifiek bindt aan het JR11: in de tumor dus. Het resultaat is dat de tumor optimaal en specifiek wordt behandeld.

Deze innovatieve methode is nog niet in een dermate gevorderd stadium dat het al bij patiënten kan worden getest. De werkzaamheid en veiligheid worden daarom eerst onderzocht in het laboratorium bij neuro-endocriene tumorcellen en bij proefdieren. 

Wat levert dit onderzoek op?

Als dit onderzoek succesvol is dan kan de stap naar een patiëntentudie worden gemaakt. De onderzoekers verwachten met deze nieuwe methode enkele praktische problemen rondom PRRT te kunnen tackelen. De nieuwe methode kan eraan bijdragen dat een hogere dosis radioactieve moleculen efficiënter de tumor bereikt en zo met minder bijwerkingen de cellen doodt. Dat zou genezing mogelijk kunnen maken, of in ieder geval langer overleven met een betere kwaliteit van leven.