Borstkanker

Borstkanker is kanker die in de borst ontstaat. De medische term is mammacarcinoom. De meest voorkomende soort borstkanker begint in de melkgangen. Maar het kan ook voorkomen in de melkklieren of de tepel. Ook mannen kunnen borstkanker krijgen. Maar dat is zeldzaam.

Elk jaar krijgen ongeveer 18.000 mensen borstkanker. Ongeveer 2.400 mensen hiervan hebben een mogelijk voorstadium van borstkanker: ductaal carcinoom in situ. Dit kan borstkanker worden. Daarom krijgen deze mensen wel een behandeling.

Het is belangrijk om symptomen van borstkanker op tijd te herkennen. Want hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op een succesvolle behandeling.

Borstzelfonderzoek

Zelfonderzoek kan daarbij helpen. Je leert je borsten goed kennen als je regelmatig je borsten checkt. Er is geen wetenschappelijk bewijs voor hoe vaak je dit zou moeten doen. Sterker, te vaak checken kan leiden tot stress en onnodige medische onderzoeken.

Maar over het algemeen geldt: weet je hoe jouw borsten normaal voelen en eruitzien? Dan herken je eventuele veranderingen en afwijkingen makkelijker. Merk je een verandering en vertrouw je het niet? Bespreek het met je huisarts.

Bevolkingsonderzoek

Met het bevolkingsonderzoek borstkanker kan de arts eerder ontdekken of je borstkanker hebt. Vrouwen vanaf 50 t/m 75 jaar krijgen elke 2 jaar een oproep om mee te doen. De arts maakt röntgenfoto's van de borsten om te kijken of er kankercellen in zitten. Dit heet een mammografie.

Het meest voorkomende symptoom van borstkanker is een knobbeltje in je borst. Een verdikking of verharding die anders aanvoelt dan de bobbeligheid die je normaal voelt.

Andere klachten die kunnen wijzen op borstkanker:

• deukjes of kuiltjes in de huid
• een wondje dat niet geneest
• een verdikte huid met putjes, als een soort sinaasappelschil
• de borst voelt warm aan en ziet rood
• vrij plotselinge veranderingen in vorm en grootte van de borst
• een verdikt strengetje naar de tepel
• een zwelling of knobbel(tje) in de oksel
• veranderingen aan je tepel
• ingetrokken tepel
• vocht uit de tepel: bloederig, groen, waterig of melkachtig
• verandering van de tepel of tepelhof: zwelling, roodheid, huidschilfertjes of een soort eczeem

Naar de huisarts

Veranderingen aan je borst, tepel of oksel kunnen door kanker komen. Maar vaak gaat het om een goedaardige aandoening. Zie of voel je iets afwijkends aan je borst? Ga dan naar je huisarts.

Heb je zelf een knobbeltje of afwijking gevoeld of gezien? Dan voelt de huisarts aan je borsten en de oksel. Weet hij of zij niet zeker of het een goedaardige afwijking is? Dan stuurt de huisarts je naar het ziekenhuis voor verder onderzoek.

Is er bij het bevolkingsonderzoek iets gezien op de foto? Dan krijg je ook een aantal onderzoeken om te kijken wat er aan de hand is. Allereerst een lichamelijk onderzoek van je borsten en oksel.

In het ziekenhuis kan je de volgende onderzoeken krijgen:

• röntgenfoto’s van je borsten (tenzij dit al bij het bevolkingsonderzoek is gebeurd)
• echografie
• biopsie of punctie: hierbij haalt de arts een stukje weefsel of wat cellen uit de afwijking
• MRI-scan

Na de onderzoeken wordt duidelijk wat er aan de hand is: een goedaardige afwijking of borstkanker.

Borstkanker zelf is niet erfelijk. De aanleg voor borstkanker kan dat wel zijn.
Ongeveer 5 tot 10% van de vrouwen met borstkanker heeft de ziekte gekregen door een erfelijke aanleg. Bij mannen is dat 10%.
Borstkanker komt veel voor. Komt borstkanker vaker binnen 1 familie voor? Dan is dat meestal toeval.

De precieze oorzaak van borstkanker is niet bekend. Wel zijn er een aantal dingen die de kans op borstkanker groter maken:

• de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron: hoe langer een vrouw deze hormonen produceert, hoe groter de kans op borstkanker:
  • vroege eerste menstruatie en late overgang
  • vrouwen die niet zwanger zijn geweest
  • eerste kind na 35e jaar
  • geen of kort borstvoeding gegeven
• overgewicht na de overgang; doordat vetweefsel oestrogeen kan maken
• de pil en andere hormonale anticonceptie; iets grotere kans tijdens gebruik
• hormoonpillen tegen overgangsklachten; afhankelijk van soort pillen heb je een iets hoger risico
• dicht borstklierweefsel; borsten hebben dan meer melkklieren dan vetweefsel
• erfelijke aanleg: ongeveer 5 tot 10% krijgt de ziekte door een erfelijke aanleg 
• alcohol; hoe meer je drinkt, hoe hoger het (iets verhoogde) risico 
• roken; het iets hogere risico wordt nog hoger bij de combinatie met alcohol
• eerder borstkanker of bestraling op de borst gehad
• een goedaardige aandoening aan de borst; de meeste aandoeningen geven géén verhoogd risico, sommige wel

Op kanker.nl vindt je meer informatie over de oorzaken van borstkanker